Ο όρος στείρωση ουσιαστικά περιγράφει την ωοθηκυστερεκτομή του θηλυκού σκύλου ή της θηλυκής γάτας. Η ωοθηκυστερεκτομή αποτελεί τη συχνότερη ενδοκοιλιακή επέμβαση στα κατοικίδια σαρκοφάγα. Κατά την εφαρμογή της αφαιρούνται η μήτρα, οι ωαγωγοί, οι ωοθήκες καθώς και μέρος των συνδέσμων με τους οποίους τα όργανα αυτά συγκρατούνται στη θέση τους.

Πολλοί ωστόσο ιδιοκτήτες αρνούνται να πάρουν την απόφαση να προχωρήσουν σε στείρωση του κατοικίδιου τους λόγω επιφυλάξεων. Κομμάτι των επιφυλάξεων δικαιολογείται από την ιδιαιτερότητα της επέμβασης, καθώς συνήθως πραγματοποιείται σε απόλυτα υγιή ζώα και παρόλη τη μέριμνα που θα ληφθεί από το χειρουργό – κτηνίατρο με σκοπό την παράδοση του ζώου ξανά στους ιδιοκτήτες, πάντα υφίσταται ένας υποβόσκων μικρός φόβος σχετικά με τις επιπτώσεις πριν, κατά τη διάρκεια και μετά το τέλος του χειρουργείου. Παρόλα αυτά, υπάρχουν αρκετοί αστικοί μύθοι που προσπαθούν να στοιχειοθετήσουν τους σκοπούς για τους οποίους γίνεται η ωοθηκυστερεκτομή. Και γράφω «προσπαθούν», καθώς οι λόγοι για τους οποίους πρέπει να στειρώνονται τα κατοικίδια ζώα είναι ξεκάθαροι. Από εκεί και πέρα, η τελική απόφαση σε κάποιες χώρες όπως στην Ελλάδα (ακόμα) θα ληφθεί από τους ιδιοκτήτες.

Στη συνέχεια σας παραθέτω τους λόγους για τους οποίους προχωρούμε σε ωοθηκυστερεκτομή του θηλυκού σκύλου – γάτας. Κάποιοι αφορούν την κοινωνία, κάποιοι τον πληθυσμό των ζώων και κάποιοι την ατομική υγεία του ζώου συντροφιάς.

1. Η μόνιμη στείρωση χωρίς κίνδυνο επανεμφάνισης οίστρου και αναπαραγωγής του ζώου. Έχει αποδειχθεί ότι η ωοθηκυστερεκτομή είναι η πιο αποτελεσματική μέθοδος έναντι όλων των υπολοίπων ορμονικών και χειρουργικών μεθόδων.
2. Η πρόληψη εμφάνισης μελλοντικών προβλημάτων του γεννητικού συστήματος όπως κύστεις, μήτρα, καρκίνος της μήτρας κ.λπ.
3. Η πρόληψη εμφάνισης νεοπλασιών του μαστού.
   Έχει διαπιστωθεί πως όταν η επέμβαση πραγματοποιείται σε ζώα νεαρής ηλικίας, οι πιθανότητες εμφάνισης νεοπλασιών του μαστού μειώνονται δραματικά.
   Πιο συγκεκριμένα, η πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου στο μαστό σε σκύλους που στειρώθηκαν πριν τον πρώτο οίστρο, μειώνεται στο 99,5% σε σχέση με τους ακέραιους σκύλους.
   Οι σκύλοι που στειρώθηκαν μετά τον πρώτο οίστρο και πριν τον δεύτερο έχουν εξίσου μικρή πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του μαστού, η οποία μειώνεται στο 92%.
   Παρόμοια στοιχεία ισχύουν και για τη γάτα, όταν στειρώνεται πριν τους 6 μήνες, με μείωση των πιθανοτήτων εμφάνισης νεοπλασιών (όπως το 85% αφορά κακοήθεις νεοπλασίες) στο 91%.
4. Αντιμετώπιση συνολικών παθήσεων όπως η παρατήρηση και η μείωση της συχνότητας εμφάνισης επιληπτικών κρίσεων σε συνδυασμό με τη σωστή φαρμακευτική αγωγή.
5. Έλεγχος του πληθυσμού των αδέσποτων σκύλων/γατών.

Με βάση τα παραπάνω οι ιδιοκτήτες θα πρέπει να συμβουλεύονται τον κτηνίατρο τους για την κατάλληλη ηλικία και το στάδιο δραστηριότητας του γεννητικού συστήματος του ζώου τους (προτιμάται ο ειδικός), για να πραγματοποιηθεί η ωοθηκυστερεκτομή.
Κομμάτι των επιφυλάξεων που δεν δικαιολογείται για να μην προχωρήσουν σε στείρωση αποτελούν οι παρακάτω σκέψεις:

1. Το κατοικίδιο θα χάσει την ταυτότητα του φύλου του.
2. Το κατοικίδιο θα στερηθεί την ικανοποίηση της αναπαραγωγής.
3. Το κατοικίδιο που στειρώνεται έχει μεγαλύτερη προδιάθεση στην εμφάνιση καρκίνου.Το να αποσαφηνιστεί η σχέση- αίτιου – αιτιατού ειναι πολύ δύσκολο επιστημονικά, ιδίως αν πρέπει να συμπεριληφθούν όλοι εκείνοι οι παράγοντες που χρειάζονται για μια επιδημιολογική έρευνα. Στον άνθρωπο, παράγοντες που συνδέονται με την εμφάνιση καρκίνου είναι η ηλικία, το φύλο, η εθνικότητα, η διατροφή, το περιβάλλον εργασίας, το κάπνισμα κ.λπ. Αυτοί οι παράγοντες σπάνια συμπεριλαμβάνονται σε κλινικές μελέτες στην κτηνιατρική επιστήμη , γεγονός που καθιστά ορισμένα συμπεράσματα αμφισβητούμενα. Παρόλα αυτά, η έρευνα τείνει προς τη συγκεκριμένη κατεύθυνση και μελλοντικά λαμβάνουν οι αντίστοιχες πληροφορίες για τα κατοικίδια ζώα.
   Πολλά είναι τα αναπάντητα ερωτήματα, ωστόσο γίνεται μια παγκόσμια προσπάθεια να δοθούν λύσεις, μέσα από τη μακροχρόνια παρακολούθηση (βρίσκεται σε εξέλιξη) σκύλων (στειρωμένων ή ακέραιων) με τη βοήθεια ερωτηματολογίων σε ιδιοκτήτες και κτηνίατρους και άλλων μέσων, έτσι ώστε να διαμορφωθεί μια σαφέστερη εικόνα και γι’ αυτό το θέμα.

Για περισσότερες πληροφορίες απευθυνθείτε στον κτηνίατρό σας.

Γεωργάκη Βασιλική, κτηνίατρος, DVM, Msc Χειρουργικής Ζώων Συντροφιάς
Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης